พลับพลึงธารอยู่ในวงศ์พลับพลึง จัดเป็นพืชอวบน้ำ มีหัวสีขาวอยู่ใต้ดินของลำน้ำ (จึงเป็นที่มาอีกชื่อหนึ่งว่า"หอมน้ำ") ใบที่เจริญออกจากหัวมีลักษณะแบนยาวคล้ายริบบิ้นลอยอยู่ในน้ำ พลับพลึงธารเติบโตได้ดีในน้ำใสสะอาดและมีกระแสน้ำไหล ออกดอกในเดือนตุลาคมถึงธันวาคม หนึ่งต้นมีก้านดอกหลายก้าน และจากดอกตูมสีเขียวในแต่ละก้าน เมื่อแผ่กลีบดอกออก จะมีสีขาวคล้ายดอกพลับพลึง(บก)และมีกลิ่นหอม โดยแต่ละดอกมี 6 กลีบด้วยกัน บริเวณดอกมีเกสรตัวผู้โคนขาวและปลายแดงยาวออกมาทั้งหมด 6 อันและมีเกสรตัวเมียสีแดงอยู่กลางดอก ผลของพลับพลึงธารมีเมล็ดอยู่ภายใน 4-6 เมล็ด ผลเป็นผลเดี่ยวแต่ออกรวมกันหลายผลในก้านเดียว ผลอ่อนมีสีเขียว ผลแก่มีสีแดงหรือม่วงแกมเขียว เมื่อผลแก่ปริแตกจากสภาพเปื่อยน้ำ เมล็ดภายในก็จะหลุดออกมา แล้วไหลตามกระแสน้ำ จนจมสู่ผิวดินใต้น้ำ งอกเป็นหัวและหยั่งรากลึกเกาะชั้นดินเติบโตเป็นต้นต่อไป พลับพลึงธารเริ่มออกดอกครั้งแรกเมื่อต้นมีอายุ 3 ปี ทั้งนี้ระดับน้ำที่ลึกมีผลทำให้ใบพลับพลึงธารยาวขึ้นด้วย

พลับพลึงธารจัดเป็นพืชเฉพาะถิ่น พบได้เฉพาะภาคใต้ของประเทศไทยบริเวณจังหวัดระนองตอนล่างในอำเภอสุขสำราญและจังหวัดพังงาตอนบนในอำเภอคุระบุรี ไม่พบที่อื่นในโลกนี้ พลับพลึงธารเป็นพืชที่ขึ้นกระจัดกระจายตามคลองสาขาย่อย ปัจจุบันเสี่ยงต่อการสูญพันธ์เนื่องจากการขุดลอกคลอง อนึ่ง พืชชนิดนี้ถ้านำไปปลูกในพื้นที่อื่น บางครั้งอาจไม่ออกดอกเนื่องจากอุณหภูมิและสภาพน้ำไม่เอื้ออำนวย สำหรับใบยาวของต้นพลับพลึงธาร ชาวบ้านนิยมนำมาชุบแป้งทอดกิน คนท้องถิ่นเรียกชื่อพลับพลึงธารอีกชื่อหนึ่งว่าคือ"หญ้าช้อง"

เดือนตุลาคมปีนี้ พลันนึกถึงดอกพลับพลึงธารที่กำลังบานสะพรั่งตามคลองเล็กคลองน้อยในคลองสาขาของจังหวัดระนองและพังงาขึ้นมา นอกจากความสวยงามแล้ว ใบของต้นพลับพลึงธารยังนำมาชุบแป้งทอดกินได้ด้วย ดูปฏิทินแล้ว จังหวะเหมาะเหม็งเลย เราไปเติมความสุขทางใจจากธรรมชาติดีกว่า
บน - มาถึงสถานที่จริง ก็ต้องยินดีปรีดากับภาพที่เห็นเพราะดอกพลับพลึงธารบานสวยสมใจนึก (จากภาพ เรามานั่งนับกลีบดอกกัน ให้ดูดอกพลับพลึงที่บานเหนืออักษร www.k จะชัดเจนที่สุด ทั้งหมดจะมีหกกลีบพอดี และเป็นหกกลีบแบบนี้ไปทุกดอก นอกจากนี้ในทุกดอกจะเห็นเกสรตัวผู้โคนขาวปลายแดงที่งอกจากกลางดอกอีกด้วย)

เรียนรู้ชีวิตของพืชชนิดนี้กัน
ซ้ายบน – ตะลึงกับจำนวนดอกพลับพลึงธารที่ขึ้นเป็นทิวแถวตามคลองเล็กคลองน้อยตลอดสาย
ขวาบน - เดินมาอีกจุดหนึ่งของคลอง มุมนี้ยิ่งแล้วใหญ่ บานสะพรั่งไปทุกน่านน้ำ ความหนาแน่นของดอกพลับพลึงธารราวกับการแข่งขันเพื่อชัยชนะจริงๆ (จากภาพ ดอกที่พร้อมบานก็จะบานเต็มที่ ดอกที่เริ่มโรย ก็จะเหี่ยวไป ผลัดเปลี่ยนตามวัฏจักร)
ซ้ายกลาง - จะสังเกตว่า ต้นพลับพลึงธารชอบน้ำใสสะอาดและมีกระแสน้ำไหลเบาๆตลอดเวลา
ซ้ายล่าง - รูปนี้คือผลพลับพลึงธาร ผลไหนเขียวอยู่ แสดงว่ายังอ่อน ผลไหนสีม่วงแกมเขียวหรือสีแดง แสดงว่า ในไม่ช้า เมื่อผลเปื่อยน้ำ เมล็ดก็จะหลุดออก แล้วจมลงดินใต้น้ำ พร้อมงอกเป็นหัวและเจริญเป็นต้นพลับพลึงธารต่อไป
ขวาล่าง – ลำต้นพลับพลึงธารจะตั้งตรง หนึ่งต้นจะแตกเป็นหลายก้าน ดังนั้นต้นหนึ่งจึงมีหลายดอกด้วยกัน ส่วนดอกตูมสีเขียวก็พร้อมจะผลิดอกในไม่ช้า (จากภาพ ถ้าสังเกตที่ผิวน้ำ เราจะเห็นใบของต้นพลับพลึงธารแตกออกจากหัวที่จมอยู่ใต้ดินและลอยขึ้นมาเป็นริ้วๆเหมือนริบบิ้น ยิ่งบริเวณไหนเป็นคลองลึก ใบพลับพลึงธารก็จะยิ่งยาวเข้าไปอีก)