มัสยิดวาดีลฮูเซ็นหรือมัสยิดตะโละมาเนาะ (หรือที่รู้จักกันในชื่อ มัสยิด 300 ปี) ตั้งอยู่บ้านตะโละมาเนาะ ตำบลลุโบะสาวอ นายวันฮูเซ็น อัส-ซานาวี ผู้อพยพมาจากบ้านสะนอยานยา จังหวัดปัตตานี เป็นผู้สร้างเมื่อ พ.ศ.2167

เริ่มแรกเป็นหลังคามุงใบลานก่อน จากนั้นจึงเปลี่ยนเป็นกระเบื้องดินเผา(ซึ่งทำจากอิฐสงขลา) มัสยิดแห่งนี้เป็นอาคารสองหลังติดกัน สร้างด้วยไม้ตะเคียนทั้งหลัง มีเสาไม้ 26 ต้น จุดเด่นของอาคารมัสยิดก็คือ ใช้ไม้สลักแทนตะปูทั้งหลัง โดยอาคารหลังแรกมีหลังคาสามชั้น ขณะที่อาคารหลังที่สองมีหลังคาสองชั้น

รูปทรงของอาคารเป็นแบบไทยพื้นเมืองประยุกต์เข้ากับศิลปะจีนและมลายู มีผนังฝาลูกฟักและยกใต้ถุนสูง เหนือหลังคามีฐานมารองรับจั่วบนหลังคาอยู่ชั้นหนึ่ง ส่วนหออาซานมีลักษณะเป็นเก๋งจีนอยู่บนหลังคา ปัจจุบันมัสยิดแห่งนี้ใช้เป็นสถานประกอบศาสนกิจ

มัสยิดเก่าแก่หลังนี้มีจุดเด่นไม่เหมือนใครคือ โครงสร้างทั้งหลังทำจากไม้ล้วนๆและไม่พึ่งพาตะปูเลย ที่สำคัญคือมีอายุกว่า 300 ปีแล้ว แต่ทุกอย่างกลับผ่านร้อนผ่านหนาวมาถึงทุกวันนี้ได้ ตรงนี้เองที่ทำให้เป็นที่พูดถึงและกลายเป็นสถานที่ลำดับต้นของจังหวัดนราธิวาสที่เราควรมาเห็นด้วยตาสักครั้ง
บน – ผนังแนวยาวของอาคารมัสยิดจากด้านข้าง (จากภาพ ช่องลมเหนือหน้าต่างแกะเป็นลวดลายใบไม้และดอกไม้สลับลายจีน)

เราไปเดินชมรอบๆกัน
ซ้ายบน – ด้านหน้าอาคารมัสยิดวาดีลฮูเซ็นหรือมัสยิดตะโละมาเนาะ
ขวาบน – เรามาชมด้านข้างกันบ้าง
ซ้ายกลาง – อย่างที่เกริ่นไว้ว่า มัสยิดแห่งนี้มีอาคารทั้งหมดสองหลัง อาคารทางซ้ายมีหลังคาทั้งหมดสามชั้น โดยหลังคาชั้นที่สามเป็นทรงเก๋งจีนมุงด้วยกระเบื้องดินเผา ซึ่งก็คือหออะซาน ส่วนอาคารทางขวามีหลังคาทั้งหมดสองชั้น หลังคาชั้นที่สองมีจั่วอยู่บนหลังคา โดยมีฐานดอกพิกุลรองรับจั่วหลังคาอยู่ด้านล่าง
ขวากลาง – ความประณีตของคนในอดีตที่ยังทรงคุณค่ามาถึงปัจจุบัน
ซ้ายล่าง – หออะซานตั้งโดดเด่นอยู่บนหลังคาและมีโทรโข่งป่าวประกาศ เนื่องจากรอบมัสยิดรายล้อมด้วยหมู่บ้านชาวมุสลิม
ขวาล่าง – เดินผ่านประตูไปก็คือ โถงทำละหมาด ปัจจุบันยังมีชาวมุสลิมประกอบศาสนกิจอยู่ ส่วนข้างอาคารมัสยิดหลังนี้มีโรงเรียนสอนศาสนาสำหรับเด็กด้วย ขณะเดียวกัน บริเวณประตูทางเข้าซ้ายมือด้านในมัสยิดมีแผงจำหน่ายเสื้อที่ระลึกมัสยิดอยู่หนึ่งร้าน