น้ำตกห้วยหลวงเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ เกิดจากลำน้ำห้วยหลวงบนเทือกเขาพนมดงรักในอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย แล้วไหลตกจากหน้าผาที่มีความสูงประมาณ 45 เมตรสู่แอ่งน้ำใหญ่เบื้องล่าง บริเวณอ่างน้ำมีหาดทรายขาวและปลาชุกชุม ตัวน้ำตกอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานประมาณ 3.5 กิโลเมตร

บัลลังก์ความงามของน้ำตกต้องสะเทือนทันทีเมื่อทีมงานมาเจอน้ำตกห้วยหลวง(หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า"น้ำตกบักเตว") สิ่งที่โดดเด่นก็คือ การที่สายน้ำจากหัวน้ำตกพวยพุ่งลงกลางอากาศโดยไม่สัมผัสกับผาหินระหว่างทางเลย นั่นทำให้มวลน้ำที่กระแทกลงมาตรงๆจากที่สูงนั้น ดูยิ่งใหญ่ตระการตาและสะกดสายตาตั้งแต่แรกเห็น
บน – ลำน้ำห้วยหลวงบนเขาไหลบ่าเป็นมุมกว้างบริเวณหน้าผา ก่อนจะตกลงสู่ด้านล่างอย่างสนั่นหวั่นไหว แล้วหายวับเข้าผืนป่าไป ขณะที่ความเขียวขจีรอบน้ำตกอยู่ในระดับประเมินค่าไม่ได้ (จากภาพ จุดชมวิวน้ำตกด้านบนถือว่าอยู่ในตำแหน่งที่สวยพิฆาตจริงๆ)



ทีมงานกำลังเดินลงสู่น้ำตกด้านล่างแล้ว สำหรับเส้นทางขึ้นลงมีทั้งบันไดที่อุทยานแห่งชาติสร้างและทางดินที่เคลียร์ทางอย่างชัดเจน
ซ้ายบน – เนื่องจากน้ำตกห้วยหลวงไหลจากหน้าผาลงกลางอากาศที่ความสูง 45 เมตร เมื่อมวลน้ำกระทบก้อนหินใหญ่ด้านล่างอย่างรุนแรง เสียงน้ำจึงดังกึกก้องกัมปนาท
ขวาบน – ภาพน้ำตกจากด้านหน้า ทุกอย่างดูอลังการงานสร้าง ความหนาทึบของละอองน้ำสีขาวที่ลอยละล่องจนกลายเป็นเมืองในหมอกจากมวลน้ำมหาศาลที่กระแทกโขดหินด้านล่าง (จากภาพ สำหรับแอ่งน้ำหน้าน้ำตก ถ้าเป็นทางขวา จะมีหาดทรายและสามารถเล่นได้เนื่องจากยังตื้นระดับเข่า แต่ถ้าเป็นตรงกลางแอ่ง จะเริ่มลึกเลยหน้าอก ส่วนฝั่งซ้ายคงไม่ต้องพูดถึง ขณะเดียวกัน นักท่องเที่ยวยังเห็นปลาจาดหางเหลืองว่ายไปมาด้วย)
ซ้ายล่าง – จากน้ำตกห้วยหลวงที่อยู่มุมไกลด้านบน ตอนนี้สายน้ำกำลังไหลหลากสู่น้ำตกชั้นต่อไป
- หลังจากดื่มด่ำกับน้ำตกห้วยหลวงแล้ว ให้เราเดินเท้าตามทางธรรมชาติไปอีก 100 เมตร ก็จะเจอน้ำตกประโอนละออ
ล่าง – น้ำตกประโอนละออเป็นน้ำตกหน้ากว้างหนึ่งชั้นและมีแอ่งน้ำขนาดกว้างอยู่ด้านล่าง ขณะนี้น้ำไหลลงมาอย่างหนักหน่วง (จากภาพ ปริมาณน้ำมากมายจากแอ่งน้ำกว้างนี้จะไหลเป็นธารน้ำไปออกบริเวณบ้านท่าแสนคูณ แล้วบรรจบกับแม่น้ำลำโดมใหญ่ต่อไป)
- ทีมงานขอแนะนำข้าวของที่น้ำตกห้วยหลวงเผื่อใครอยากหาอะไรรองท้องหรือซื้ออะไรกลับบ้าน
ขวาล่าง - ตำแหน่งร้านค้าจะอยู่บริเวณลานจอดรถตรงข้ามกับอาคารทางเข้าน้ำตก ลักษณะแผงเป็นเพิงอาคารไม้ ซุ้มศาลาทรงเหลี่ยม และโต๊ะไม้ ซึ่งแต่ละเจ้าจะอยู่ติดกัน ส่วนสินค้าและเมนูก็ไม่ต่างกัน ดังนั้นใครสนใจเจ้าไหน ก็ช้อปชิมตามอัธยาศัย ขณะเดียวกัน อาคารทางเข้าน้ำตกซึ่งเป็นพื้นที่อุทยานมีร้านสวัสดิการเช่นกัน
รายการสินค้า - ของกินมีดังนี้ ไก่ย่าง ปลาเผา และลูกชิ้นนึ่ง รายการตำมีตำลาว ตำแตง ตำปูปลาร้า ตำโคราช ตำกล้วย ตำป่า ตำข้าวโพดไข่เค็ม ตำปูอัด ตำป่าทะเล ตำแคบหมู ตำหมูยอ ตำซูเปอร์ตีนไก่ ตำแตงกุ้งสด ตำถั่วกุ้งสด ตำถาด ตำหอยแครง ตำปูม้า และตำมาม่าทะเล ต่อไปเป็นผลไม้ดอง ทั้งหมดมีมะดัน มะกอก ลูกท้อ มะม่วง องุ่น กระท้อน และมะยม รวมทั้งฝรั่งแช่บ๊วย ในลังแช่น้ำแข็งมีเบอร์ดี้โรสบัสตา โออิชิรสองุ่นเคียวโฮ เอ็มร้อยห้าสิบ ยันฮีวิตามินวอเตอร์ แฟนต้า(น้ำแดง น้ำส้ม และน้ำเขียว) สปอนเซอร์ โค้ก และน้ำดื่มห้วยหลวง ถัดมาเป็นเครื่องดื่มในเหยือก(ใส่น้ำแข็ง)มีกาแฟ โกโก้ นมเย็น ชาเย็น ชาเขียว สไปรท์ แฟนต้า(น้ำแดง น้ำส้ม และน้ำเขียว) โค้ก และเป๊ปซี่ ผลไม้หั่นชิ้นมีมะม่วงมัน ฝรั่งแช่บ๊วย แตงโม สับปะรด มะพร้าวเผา และแคนตาลูป ตบท้ายด้วยขนมขบเคี้ยวดังนี้ โดโซะ(รสต่างๆคือ สาหร่ายญี่ปุ่น คอร์นชีส กลมกล่อม ซอสเซจ และสูตรผสมมันเทศรสคอร์นชีส) ขนมไดโนพาร์กรสซีฟู้ด เลย์(รสต่างๆคือ บาร์บีคิว โนริสาหร่าย ซาวครีมและหัวหอม หมึกย่างฮอตชิลลี่ และเอกซ์ตราบาร์บีคิว) ตะวัน(รสหมึกสามรสและรสกุ้งกรอบ) สแน็กแจ็กรสดั้งเดิม เอสบีรสดั้งเดิม มากาโดะโฟร์เอกซ์รสสวีตบาร์บีคิว ซีมอนสอดไส้ช็อกโกแลต แจ๊กซ์(พร้อมซอสพริกและพร้อมซอสมะเขือเทศ) ขนมสามพรานรสข้าวโพดปิ้ง คอปปรสช็อกโกแลต คอนเน่ ซันไบรท์รสบาร์บีคิว ทวิสโก้ เถ้าแก่น้อย ปูไทย ขนมไก่ย่างรสอิตาเลียนพิซซ่า เบนโตะ(รสทรงเครื่องและรสปรุงรส) ทาโร่รสเข้มข้น เท็นจังรสเผ็ดแซ่บ ไวไวควิกรสหมูสับ และมาม่าคัพ(รสต้มยำกุ้งและรสหมูสับ) ส่วนของใช้มียาดมโป๊ยเซียนและทิชชู่ สำหรับอาคารเข้าน้ำตก เริ่มจากขนมขบเคี้ยวมีขนมไก่ย่างรสอิตาเลียนพิซซ่า โดโซะรสกลมกล่อม เลย์(รสมันฝรั่งแท้และรสเมี่ยงคำครบรส) ปาร์ตี้(รสคาราเมลและรสบัตเตอร์คาราเมล) ปาปริก้า ปีโป้กัมมี่สอดไส้รสองุ่น คอปปรสช็อกโกแลต เอสบีรสดั้งเดิม และฮอลล์(รสต่างๆคือ บลูโซดา น้ำผึ้งผสมเลมอน มิกซ์เบอร์รี และดับเบิลออเรนจ์) ส่วนของใช้มีทิชชู่ รองเท้าแตะ แป้งเด็กเบบี้มายด์ แป้งเด็กแคร์ แชมพูรีจอยซ์ แป้งเย็นตรางู แชมพูเฮดแอนด์โชว์เดอร์ แป้งเย็นโพรเทกต์(สูตรไอซ์ซีคูลและสูตรผสมชาร์โคลขาวจากญี่ปุ่น) สบู่ฟลอเร่ ยาดมโป๊ยเซียน พวงกุญแจ กางเกงขาสั้น กางเกงผ้าขายาว และเสื้อที่ระลึกน้ำตกห้วยหลวง